Pekmez Çeşitleri Nelerdir? Günlük Ne Kadar Pekmez Tüketilmelidir?

Pekmez, tatlı ve mayhoş meyvelerin ezilerek belirlidir derece kaynatılan ve sonuç olarak kıvamlı bir yapıda elde edilen oldukça tatlı, şurup formunda bir gıdadır. Pekmez; kuşburnu, keçiboynuzu (harnup),üzüm, dut ve incir gibi çeşitli tatlı meyvelerden veya ardıç ve şeker pancarı gibi hammaddelerden yapılır.

Eskiden meyveleri uzun süre muhafaza edebilmek için keşfedilen bir yöntem olan pekmez, yıllar içerisinde kahvaltı sofralarında yerini bulur.

Pekmez; içerdiği B ve C vitamin ve kalsiyum, çinko ve manganez gibi mineraller sayesinde bağışıklık sistemini güçlendirir. 100 gramlık üzüm pekmezi 302 kcal, 100 gramlık dut pekmezi 271 kcal ve 100 gramlık keçiboynuzu (harnup) pekmezi 313 kcal enerji içerir.

En Sağlıklı Pekmez Çeşidi Hangisidir?

Üzüm pekmezi, pekmez denilince akla gelen ilk çeşitlerdendir. Tatlı ve keskin aromaları bulunabilen üzüm pekmezleri şekerli ve tatlı pekmez tercih eden kişiler tarafından tüketilir. Dut pekmezi, üzüm pekmezine nazaran daha mayhoştur.

Mayhoş yapısından dolayı dut pekmezleri farklı tat denemek isteyenler tercih edebilir. Keçiboynuzu (harnup) pekmezi rağbet gören pekmezler arasındadır.

Keçiboynuzunun şekerli ve kendine has aroması ile pek çok faydayı bünyesinde barındırır. Ardıç pekmezi ise belli başlı bölgelere özgü bir hammaddeden üretildiği için diğer çeşitlere göre daha az bilinir. Ardıç pekmezi, acımtırak ve ekşi bir aromadadır. 

Pekmezde 15-150 mg aralığında bulunan C vitamini, bağışık sisteminin fonksiyonunu tam olarak yerine getirmesine katkıda bulunur, kolajen üretimini destekler ve yorgunluk hissini yatıştırır.

Pekmezde 15-86 mg aralığında bulunan B2 vitamini (riboflavin) ve B3 vitamini (niasin),metabolizmayı güçlendirirken vücut direncini yükseltir. B2 vitamini ile birlikte keçiboynuzu (harnup) pekmezinde bulunan E vitamini saç ve cilt sağlığını iyileştirmeye yarar.

Pekmezdeki B2 vitamini ve A vitamini görme düzeyini iyileştirir, demir oranını sağlıklı bir seviyeye yükseltir.

Pekmez, içinde katkı maddesi bulunmadan besleyici ve doğal özellikleriyle ön plana çıkar. Genellikle enerji verici özelliği ile bilinen pekmezin eşlikçisi ise tahindir.

İçerdikleri protein ve sağlıklı yağ oranları sayesinde tahin pekmez önemli birer enerji kaynağıdır. Tahin pekmez karışımı sıklıkla tüketilen yaygın bir kombinasyondur.

Pekmezin Faydaları Nelerdir?

Pekmezin bilinen özelliklerinin arasında içerdiği demir oranı sayesinde halk arasında “kan yapma” adı verilen alyuvar hücreleri artışı ve hemoglobin oluşumu yer alır; kansızlığı giderir. Aynı zamanda, kan basıncının düzenleyerek tansiyon riskini azaltır. 100 gram pekmezde yaklaşık 65,67 gram karbonhidrat bulunur.

Böylece kan şekeri düzelir; kan şekerindeki ani yükseliş ve düşüş ihtimalleri minimum seviyeye indirilebilir. Pekmezde bulunan demir, içeriğinde katkı bulunmadığı için kolaylıkla emilir ve günlük demir ihtiyacının %35’i karşılanır.

Emziren annelerin hem kendileri hem de bebeklerinin gelişimi ve süt artışı için pekmez tüketilmesi önerilir. Adet dönemindeki kan kaybına bağlı olarak demir miktarındaki düşüş pekmez tüketimi ile dengelenebilir.

Pekmez düzenli tüketildiği takdirde uzun vadede faydası görülen bir gıdadır. 100 gramlık pekmezde 62 mg kalsiyum bulunur. Çocuk, yaşlı ve menopoz dönemindeki tüketiciler için zengin bir kalsiyum kaynağı olan pekmez, kas gelişimi için önemlidir.

100 gramlık pekmezde 1262 mg potasyum bulunması, kas fonksiyonlarının seyri için önem taşır. 100 gramlık pekmezde kas sağlığı için önem taşıyan 66 mg fosfor vardır. 100 gramlık pekmezde 1,25 gram protein yer alır; kas kütlesi korunur ve gelişir.

Pekmezin antioksidan özelliği çeşitli şekillerde vücutta yer eden toksin maddeleri ve ödemleri vücuttan defeder. Kanser ve kalp hastalıklarına karşı korunma sağlar. Diyabet, stres, depresyon, prostat büyümesi ve cilt problemine karşı çözüm olarak kullanılabilir.

Solunum yolları enfeksiyonları, astım ve bronşit tedavilerine yardımcı olan pekmez; balgam söktürücü özelliği taşır.100 gramlık pekmezde 54 mg yer alan magnezyum, yorgunluğu azaltıcı etkidedir.

100 gramlık pekmezde 0,98 gram bulunan lif; mide rahatsızlıklarını önler, sindirim sistemini rahatlatır ve bağırsak florasını korur. Antienflamatuar özelliği ile romatizma gibi hastalıklar için iltihap söktürücü niteliktedir. Ağızda çıkan yara, pamukçuk ve aftlerin iyileşmesine yardımcı olur.

Tahin Pekmez Karışımı

Susamın ezilerek özünün çıkarılmasıyla üretilen tahin; manganez, bakır ve amino asit metiyonin kaynağıdır. Bağışık sistemini destekler ve güçlendirir. Kolesterol seviyesini düşürmeye yardımcı olur. Karaciğeri temizler ve kan basıncını dengeler. Zehirli bileşik, radyasyon ve ağır ilaçlar vücutta toksin oluşturabilir; antioksidan özelliği ile tahin, vücudu toksinlerden koruma ve vücuttan toksinleri atma imkânı verir. 

İçeriğinde bulunan bitkisel protein ve E, C ve B vitaminleri kasları güçlendirir, kas gelişimine katkıda bulunur ve ağır antrenmanlardaki kas yorulmalarını önler. Pekmez ile birlikte tüketildiğinde kemik erimesi hastalığını yavaşlatır.

Tahin pekmez karışımı kabızlık veya ishal gibi durumlarda sindirim sistemini normal düzenine döndürür. Kan akışını hızlandırarak vücudu sıcak tutar. Omega-3 ve Omega-6 gibi doymuş yağ asitleri ve glikoz beyin sinirlerini iyileştirerek hafızayı kuvvetlendirir; dikkat eksikliği, unutkanlık ve dalgınlık gibi durumların azalmasını sağlar. Solunum yolları hastalıklarında rahatlama sağlar.

Pekmez Günde Ne Kadar Tüketilmeli?

Pekmez, kaynatıldıktan sonra tüketime uygun hâle geldiğinden dolayı bir başka işleme tabi tutulmasına gerek yoktur. Pekmezin yapıldığı hammaddeye bağlı olarak tadı ve aroması değişiklik gösterebilir. Pekmez, hamur işi yiyeceklerde ve tatlılarda kullanılabilir.

Soğuk havalarda ve mevsim geçişlerinde pekmez tüketimi artabilir. Sade veya tahin ile birlikte tüketirken mümkünse 2 tatlı kaşığının aşılmaması uzmanlar tarafından önerilir. 

Pekmez, tahin ile birlikte tüketiliyorsa bir çay bardağı pekmez oranına yarım çay bardağı tahin eklenmelidir. Pekmez ve tahin yüksek miktarda enerji barındırdığı için alınan miktara ve günün hangi saatinde tüketildiğine dikkat edilmelidir.

Seğmen pekmez çeşitleri; sağlıklı ölçüde tüketime uygun ve tahinli pekmez karışımı, üzüm, dut ve keçiboynuzu (harnup) pekmezleri ile tüketicilerle buluşur.